Шариати ислом никоҳро воҷиб гардонидааст, то ки ду ҷуфт фарзандони солиму покиза ба дунё оваранд. Агар сабаби аввали машрӯияти никоҳ покиву дурӣ аз зино бошад, сабабаи асосии дигари никоҳ ин пайдоиши насли солиму пок мебошад.
Паёмбар салаллоҳу алайҳи ва саллам мефармоянд:
تزوجوا الودود الولود فانى مكاثر بكم الامم
Бо занҳое, ки шавҳари худро дӯст медоранд ва фарзандҳои зиёд ба дунё меоваранд, издивоҷ кунед, зеро ман дар рӯзи Қиёмат бо зиёд будани адади шумоён дар назди умматони дигар фахр мекунам. (Абудовуд)
Албатта фарзанд неъмати Парвардигор аст, атои Илоҳӣ аст ва ризқу рӯзиаш низ дар дасти худи Ӯст. Чӣ қадар зану шавҳароне ҳастанд, ки ба хотири фарзанддор шудан ҳозир ҳастанд, тамоми дороии худро бидиҳанд. Албатта қадри фарзанддориро замоне мешиносем, ки аз ин неъмат маҳрум шуда бошем. Аммо гоҳҳо бо пешомадани сабабҳои махсус зану шавҳар мехоҳанд, фарзанддор нашаванд.
Гоҳе мешавад, ки зану шавҳар барои беҳтар кардани тарбияи фарзандони дар барашон буда ва ё сабабҳои дигар мисли хурд будани кӯдаки хурдӣ ва ё номуносиб будани макони зист ва ё бемор будани модар мехоҳанд, адади фарзандонро ба танзим дароваранд, аз ҳомила гаштани зан пешгирӣ кунанд, албатта пешгирӣ кардан аз ҳомилагӣ ба сабабҳои хос дар Шариат ҷоиз мебошад. Ҳар як ҷуфт метавонанд сабаберо пеш гиранд.
Дар саҳеҳи Бухорӣ омадааст, ки саҳобии Расулаллоҳ Ҷобир ибни Абдуллоҳ мегӯянд:
كنا نعزل و القران ينزل
Барои ҳомила нашудани ҳамсаронамон пешгирӣ мекардем дар ҳоле, ки Паёмбар дар барамон буданд ва ба ба эшон Қуръон нозил мешуд.
Мақсад аз сухани Ҷобир ин аст, ки пешгирӣ кардан аз ҳомилагӣ дар замони Расулаллоҳ ва нузули Қуръон вуҷуд дошт. Агар пешгирӣ аз хамл ҷоиз намебуд, албатта Ояте ва ё ҳадисе ин амрро наҳӣ мекард, модоме ки дар замони Паёмбар ин амр вуҷуд дошту Паёмбар наҳӣ накарда буданд, пешгирии ҳомилагӣ ҷоиз аст.
Дар шарҳи ҳадис уламо мегӯянд: Агар зан фарзандҳои зиёд дошта бошад ва барои фарзандонашро тарбияи хуб додан пеши роҳи ҳомилагиашро гирад, ҷоиз аст. Инчунин зан барои истироҳат кардан байни ду ҳомилагӣ, барои кӯдаки ширхора доштан, муддате барои ҳомила нашудан сабаберо пеша гирад, ҷоиз аст.
Албатта пешгирии ҳомилагӣро уламо ҷоиз мегӯянд, аммо на ҳама вақт.
1. Агар зану шавҳар ба хотири камбағалӣ ва аз тарсӣ, он ки агар фарзанддор гарданд, аз ӯҳдаи хӯронидану пӯшонданаш намебароянд ва ё гумон дошта бошанд, ки фарзанд сабаби фақри онҳо мегардад, дар ин ҳолат ба иттифоқи уламо ҳарду гунаҳгор ҳастанд ва пешгирӣ кардан аз ҳамл ба сабаби камдастӣ ҷоиз нест. Зеро тарсӣ он, ки фарзанди ба дунё меомада беризқ мегардад ва ё сабаби фақирӣ мегардад, як навъ шаку шубҳа кардан ба ваъдаи Аллоҳ аст.
Аллоҳ дар сураи Анкабут мегӯяд:
و كاين من دابةلا تحمل رزقها الله يرزقها و اياكم
Дар рӯи замин чӣ қадар аз ҷонвароне ҳастанд, ки худашон аз ӯҳдаи ризқу рӯзӣ ёфан намебароянд, ин Аллоҳ аст, ки онҳоро ризқу рӯзӣ медиҳад ва шумоёнро.
Ризқдиҳандаи тамоми мавҷудот Аллоҳ мебошад. Ҳар инсоне, ки ризқашро дар дасти худаш медонад ва ё фарзандонамро танҳо худам ризқ медиҳам, мегӯяд бешак хатокор аст. Аллоҳ ризқ медиҳад, инсон бо пешагирифтани сабабҳо он ризқро ба даст меоварад. Розиқи кӯдакон холиқашон мебошад.
Истифодаи ҷумлаи бисёрфарзандӣ сабаби камбизоатист ва дар шароити имрӯза барои пешагирӣ аз фақр адади фарзандонро бояд танзим дод, беягон шакку шубҳа хато аст ва гӯяндааш ба розиқ будани Аллоҳ шак дорад. Албатта шахсони мӯъмине, ки фарзанди зиёд доранд, медонанд, ки ҳар як кӯдак бо худ ризқи алоҳида дорад ва бо омадани кӯдак асло зиндагиашон паст нашуда аст.
2. Агар сабаби пешгирии ҳамл тақлид кардан ба ғарб ва ба ҳаёти онҳо бошад, тақлиди фарҳанги куффор бошад, дар ин ҳолат низ пешгирӣ аз ҳамл ҷоиз нест. Барои он ки мусалмон бояд дар равиши ҳаёти худ мустақил бошад, дар доираи дини худ бо пайравӣ аз дини худ зиндагӣ намояд. Пайравӣ ба оину тақлидҳои ғарб заиф будан, бешахсият будани инсони мусалмонро мефаҳмонад. Хоҳароне, ки ман якто фарзанддор мешаваму мисли русҳо ҳаёти бемашаққат мебарам, мегӯянд кам нестанд. Бешак ҳамагон медонем, ки худи Русия ва аксари давлатҳои ғарб ба тамоми ташвиқот ҳаракат доранд, то адади фарзандонашон мисли оилаҳои мусалмон зиёд гардад. Маблағҳои моҳонаву ҷоизаҳо ваъда кардаанд, то ки занҳо фарзандҳои зиёд таваллуд кунанд. Аммо фарқ байни оилаи мусалмон ва оилаи ғайримусалмон аз замин то осмон аст. Ҳадафи мо поку беолоиш зистану фарзандони солиму солеҳ тарбия кардан ва ризогии Холиқамонро ба даст овардан аст, то аз неъматҳои ҷовидонӣ бархӯрдор гардем, ҳадафи онҳо то тавон дар ҳаёти ду рӯза айшу ишрат кардан ва хушбахтии худро болотар аз ҳама аҳдоф донистан мебошад. Шояд ҳамагон боре бошед ҳам шунидаед вақте ба занҳои ғарб суол карда мешавад, ки чаро фарзанд намехоҳӣ, беягон хиҷолати ҷавоб медиҳад: “Ман мехоҳам барои худам зиндагӣ кунам”.
Шариат пешгирӣ аз ҳамл ва ба танзим даровардани адади кӯдаконро иҷозат медиҳад, аммо барои ҳамешагӣ бастани роҳи ҳомилагӣ, ҳаром аст. Агар зан барои ҳамешагӣ худро ақиму нозо гардонад ба иттифоқи уламо ин амалаш ҳаром аст. Зеро барои ҳамешагӣ нозо кардани хеш баръало куфрони неъмат ва ҷисми солими худро бемор сохтан аст. Фақат барои ба танзим даровардани адади фарзадон барои ҳамешагӣ роҳи ҳамлро бастан ба иттифоқи уламо ҷоиз нест. Дар шароити имрӯза, ки соҳаи тиб хеле пешрафтааст бо як чанд василаҳо роҳи ҳомилагиро барои абад мебанданд, гоҳе бо бастани тухмдонҳо, гоҳе бо қатъ кардани раҳм ва ё истеъмоли доруҳое, ки барои абад занро нозо месозад.
Ягона дар як ҳолат барои абад роҳи ҳомилагиро бастан ҷоиз аст. Агар табиби мутахассисе хабар диҳад, ки ҳомиладор шудани зан ҷони ӯро ба хатар мегузорад ва ё сабаби бемориҳои хатарноки муолиҷа нашудани мегардад, дар ин ҳолат бо машварати табиб барои ҳамешагӣ роҳи ҳамлро мебанданд. Дар ғайри ин барои синну соли боло ва ё адади зиёди кӯдакон ва ё шароити пасти зиндагӣ, барои доими роҳи ҳамлро бастан, ҷоиз нест.
Муслимаи Аҳмадӣ