Сарвазири Арманистон Никол Пашинян аз хатари ҷанги густарда бо Озарбойҷон ҳушдор дод. Президенти Озарбойҷон Илҳом Алиев гуфт, умедвор аст, ки «ишғоли сисолаи» Қарабоғи Кӯҳӣ хотима хоҳад ёфт. Русия оташбасро талаб кардааст. Эрон, ки бо ҳарду кишвар марзи хушкӣ дорад, даъват кардааст, ки низоъ фавран хотима ёбад ва изҳори омодагӣ кардааст, ки миёнаравӣ кунад. Туркия гуфтааст, ки Озарбойҷонро дастгирӣ мекунад.
Ду минтақа дар минтақаи баҳсии Қарабоғ, ки таҳти назорати арманиҳост, муноқишаҳо доштанд.
Ҳарду кишвар якдигарро ба ҳамлаҳои марзӣ муттаҳам мекунанд, Арманистон мегӯяд, Озарбойҷон ҳамлаҳои ҳавоӣ ва тӯпхона анҷом додааст. Озарбойҷон мегӯяд, Арманистон марзро тирборон кардааст.
Ҳарду кишвар мегӯянд, ки дар ин ҳамла ғайринизомиён кушта шуданд.
Хулосаи вазъияти Қарабоғ-Кӯҳӣ:
Ин минтақаи кӯҳистон тақрибан 4400 километри мураббаъ масоҳат дорад. Арманиҳои насронӣ ва туркҳои мусалмон дер боз дар онҷо зиндагӣ мекарданд. Дар замони Шӯравӣ он ба як вилояти мухтор табдил ёфт. Он ҳамчун як қисми қаламрави Озарбойҷон дар сатҳи байналмилалӣ шинохта шудааст, аммо аксарияти сокинони он аз қавми арманӣ мебошанд. Тахмин мезананд, ки дар давоми ҷангҳои солҳои 90-ум дар минтақа тақрибан як миллион нафар овора шуданд ва 30 000 нафар кушта шуданд.
Дар он ҷангҳо, ҷудоихоҳони арманӣ тавонистанд қаламрави бештаре ба даст оранд. Пас аз сӯхтори соли 1994 вазъият тақрибан бетағйир боқӣ мондааст. Дар ин муодилаҳо, одатан Русия ҳамчун як шарики Арманистон ва ҷудоихоҳон дар минтақа шинохта шудааст.
Масъулини Қарабоғи Кӯҳӣ мегӯянд, ки 16 сарбоз кушта ва беш аз 100 нафар маҷрӯҳ шуданд. Озарбойҷон инчунин эълом дошт, ки панҷ узви як оила кушта ва 19 нафар маҷрӯҳ шуданд.
Туркия изҳор дошт, ки Ҷумҳурии Озарбойҷонро бо тамоми нерӯҳои имконпазир дастгирӣ мекунад. Туркия, ки дер боз Ҷумҳурии Озарбойҷонро дастгирӣ мекард, Арманистонро ба таҷовуз айбдор кард. Никол Пашинян бошад, ҳушдор дод, ки агар Туркия аз низоъ хориҷ нашавад, оқибатҳои харобиовар хоҳад дошт.
Вазорати корҳои хориҷии Русия ба оташбаси фаврӣ ва музокирот барои барқарории оромӣ даъват кард.
Эрон, ки бо ҳарду кишвар марзи хушкӣ дорад, даъват кардааст, ки низоъ фавран хотима ёбад ва изҳори омодагӣ кардааст, ки миёнаравӣ кунад.
Ба гуфтаи Алиёр Растагор, муовини сиёсӣ ва амнияти волии Озарбойҷони шарқӣ, дар шимолу ғарби Эрон ва дар ҳамсоягии Озарбойҷон, як мушаке, ки «тарафҳои марбут ба минтақаи Қарабоғи Кӯҳӣ» партоб кардаанд, ба заминҳои беодами деҳаи Халафбиглу бархӯрд.
«Ракета талафот ва хисорот ба бор наовардааст ва» пайдоиши «мушак тавассути мақомоти дахлдор пайгирӣ карда мешавад», — гуфт ӯ.
Баҳси моликият ба минтақаи Қарабоғи Кӯҳӣ байни Арманистон ва Озарбойҷон чаҳор даҳсола боз идома дорад
Пеш аз пошхӯрии Иттиҳоди Шӯравӣ дар соли 1991 ҳам Озарбойҷон ва ҳам Арманистон қисми он буданд.
Дар тӯли чаҳор даҳсола, баҳси моликият ба минтақаи Қарабоғи Кӯҳӣ боиси ташаннуҷи минтақа шудааст.Аз нигоҳи ҳуқуқи байналмилалӣ, ин минтақа ҷузъи Ҷумҳурии Озарбойҷон, аммо таҳти назорати мардуми Арманистон аст.
Даргириҳо дар минтақаи баҳсии Қарабоғи Кӯҳӣ моҳҳои охир аз сар гирифта шуданд.
Ду моҳ қабл дар задухӯрдҳои марзӣ дастикам 16 нафар кушта шуданд ва бузургтарин тазоҳуроти солҳои охир дар Боку, пойтахти Озарбойҷон баргузор шуд.Намоишгарон сафарбарии пурраи нерӯҳо ва хуруҷи ин минтақаро аз Арманистон талаб карданд.
Вазорати дифоъи Арманистон мегӯяд, ки ҳамла ба маҳаллаҳои истиқоматӣ дар шаҳри Степанакертро Озарбойҷон пас аз чанде пас аз субҳи вақти маҳаллӣ анҷом додааст.
Арманистон мегӯяд, ки дар ҳамлаҳояш то имрӯз ду чархбол, се ҳавопаймои бесарнишин ва се тонки Озарбойҷонро нобуд кардааст.
«Ҷавоби мо мутаносиб хоҳад буд ва роҳбарияти ҳарбӣ-сиёсии Озарбойҷон барои вазъият комилан масъул аст», — гуфта мешавад дар изҳорот.
Сухангӯи вазорати дифоъи Арманистон ҳамчунин гуфт, ки дар ҳамлаи Озарбойҷон модар ва кӯдак кушта шудаанд.
Ҷудоихоҳони Арманистон дар минтақа таҳти назорати худ вазъи ҳарбӣ ҷорӣ карданд ва аз ҳама мардон даъват карданд, ки «ба ҷанг пурра сафарбар шаванд».
Дар ҳамин ҳол, Озарбойҷон гуфтааст, ки «амалиёти низомӣ алайҳи нерӯҳои низомие, ки дар минтақаи марзӣ фаъолият мекунанд, барои таъмини амнияти ғайринизомиён анҷом гирифтаанд.»
Вазорати дифои Ҷумҳурии Озарбойҷон мегӯяд, ки дар ин ҳамлаҳо чанд деҳа осеб дидаанд ва мардуми осоишта кушта шудаанд.
Озарбойҷон мегӯяд, як чархболро гум кардааст, аммо ҳамаи сарнишинонаш наҷот дода шудаанд ва ин кишвар 12 иншооти дифоъи зиддиҳавоии Арманистонро нобуд кардааст.
Дар соли 2016 низои низомӣ дар минтақа чаҳор рӯз идома кард.