Иёлоти муттаҳидаи Амрико дар пайи аз миён бардоштани раҳбари Ал-Қоиъда дар ҷараёни як ҳамлаи паҳподӣ дар Кобул тасмим ба масдуди нигоҳ доштани дороиҳои Афғонистон гирифтааст.
“Бизнес инсайдер” дар гузориши ихтисосёфта ба ин мавзӯъ овардааст, ки умедҳои Толибон барои дастёбӣ ба ҳудуди ҳафт миллиард доллар захоири арзии Бонки Марказим Афғонистон дар Иёлоти муттаҳида пас аз амалиёти террори Айман аз-Завоҳири, раҳбари Ал-Коиъда дар Кобул нақши бар об шудааст.
Бар ин асос гуфта мешавад, ки давлати Ҷо Байден тасмим гирифтааст дороиҳои Бонки Марказии Афғонистонро ба далели паноҳ гирифтани раҳбари Ал-Қоиъда дар ин кишвар озод накунад.
Бино ба ин гузориш, мақомоти амрикоӣ рӯзи душанбе ба Волл Стрит Жорнал (Wall Street Journal) гуфтанд, ки давлати Байден дар пайи шиносоии маҳалли пинҳоншавии Айман аз-Завоҳирӣ дар Афғонистон дар авохири моҳи гузашта ва куштани ӯ бо истифода аз як ҳавопаймои бидуни сарнишин, тасмим гирифтааст, ки кулли дороии захирашудаи ин кишварро ҳамчунон масдуд нигаҳ дорад ва музокирот бо Толибон дар ин мавридро низ мутаваққиф кунад.
Томас Васт, намояндаи вижаи Иёлоти муттаҳида дар умури Афғонистон дар гуфтугӯ бо Валл Стрит Жорнал гуфт: “мо афзоиши сармояи Бонки марказии Афғонистонро як гузинаи кӯтоҳмуддат намебинем.”
Вай афзуд: “мо итминон надорем, ки он муассиса (Бонки Марказии Афғонистон) масъулона бар дороиҳо ҳифозат ва назорат дошта бошад.”
Намояндаи вижаи Иёлоти муттаҳида дар умури Афғонистон ҳамчунин тасреҳ кард, ки паноҳ додани Толибон ба аз-Завоҳири, ки ба гуфтаи ӯ дар барномарезии ҳамалоти террористии 11 сентябр нақши ҷиддӣ дошта ва аз замони марги Усома бен Лодан дар соли 2011 раҳбарии Ал-Қоиъдаро ба даст гирифтааст бар нигаронии Иёлоти муттаҳида нисбат ба озод кардани ин дороии масдудшуда афзудааст.
Томас Васт дар идомаи ин гуфтугӯ таъкид кард: “ниёзе ба гуфтан нест, ки паноҳ додани Толибон ба Айман аз-Завоҳирӣ, раҳбари Ал-Қоиъда, нигаронии амиқи моро дар мавриди инҳирофи манобеъи молӣ ба самти гурӯҳҳои террористӣ тақвият мекунад.”
Андаке пас аз он ки Толибон контроли Афғонистонро дар августи 2021 ба даст гирифтанд, Иёлоти муттаҳида ва муттаҳидонаш дар саросари ҷаҳон дар нахустин иқдом дар вокуниш ба ин рӯйдод дороиҳои Бонки Марказии ин кишварро, ки ҳудуди 10 миллиард доллар гузориш мешавад, масдуд карданд.
Дар ҳоле, ки 7 миллиард доллар аз ин дороиҳо дар Ню-Йорк нигаҳдорӣ мешавад, тақрибан наздик ба 2 миллиард доллари дигар аз он дар дигар кишварҳо масдуд шудааст.
Пештар гузориш шуда буд, ки Амрико ва Толибон музокиротеро барои озодсозии 3.5 миллиард доллар аз захоири арзии масдудшудаи Бонки Марказии Афғонистон оғоз кардаанд.
Беш аз 70 иқтисоддон ва коршиноси иқтисодӣ ҳафтаи гузашта дар номае ба Ҷо Байден ва Ҷеннет Елн, раисҷумҳур ва вазири хизонадории Иёлоти муттаҳида аз давлат хостанд ҳафт миллиард доллар дороии масдудшудаи Афғонистонро озод кунад.
Дар номаи иқтисоддонон ин истидлол матраҳ шуда буд, ки Бонки Марказии Афғонистон барои кумак ба ҳали мушкилоти шадиди иқтисодӣ ва инсонӣ дар миёни нигарониҳои умда дар ин кишвар аз ҷумла таварруми боло ва ҷамъияти дар остонаи қаҳтӣ ва гуруснагӣ ба ин буҷа ниёзи мубрам дорад.