Дар пасманзари фоҷиаи куштори ваҳшиёнаи кӯдаки 10-солаи тоҷик Қобилҷон дар Русия, ки расонаҳои байналмилалӣ онро ҳамчун натиҷаи муҳити афзояндаи нафрат ва ксенофобия арзёбӣ мекунанд, баромади Шамсудин Бобоев, намояндаи Газета «СССР», дар пахши мустақими мулоқоти солонаи президенти Русия Владимир Путин мавҷи сахти интиқодро дар ҷомеаи шаҳрвандии Тоҷикистон ба вуҷуд овард.
Тавре ки TRT Russian дар мақолаи таҳлилии худ таъкид мекунад, дар ҳоле ки ҷаҳон аз хуни кӯдаки бегуноҳ менависад, таваҷҷуҳи расмӣ бештар ба рамзҳои фарҳангӣ дода мешавад, на ба адолат ва амнияти инсон. Мақолаи TRT Russian равшан месозад, ки фоҷиа на танҳо як ҳодиса, балки натиҷаи муҳити хатарноки нафрат аст.
Аммо ҷомеаи шаҳрвандии Тоҷикистон интизор дошт, ки аз минбар на китоб, балки савол садо диҳад. Саволе, ки то имрӯз беҷавоб монд:
чаро кӯдаки тоҷик кушта шуд ва кӣ масъул аст?
«Ин намояндагӣ набуд» — вокуниши ҷомеа дар Facebook
Баромади зикршуда дар шабакаҳои иҷтимоӣ, бахусус Facebook, бо интиқоди шадид рӯ ба рӯ шуд. Шаҳрвандон ошкоро изҳор доштанд, ки ин суханон садои мардумро инъикос накарданд.
Мирзоҷони Фархорӣ (Олмон):
«Он чи шунида шуд, садои мардум набуд. Он чи шунида шуд, фарёди дард набуд. Он танҳо васфу тамаллуқ буд… ва хомӯшӣ дар баробари ҷиноят. Журналист бояд забони модари мотамзада бошад, аммо имрӯз ин забон хомӯш монд.»
Фирӯза Шамсиева:
«Чӣ гуна метавон аз фарҳанг гуфт, вақте хуни кӯдак ҳанӯз гарм аст? Ин суханҳо ҷомеаро таҳқир карданд.»
Тиловар Шариф:
«Тоҷикистон аз чунин ‘намояндагӣ’ шарм медорад. Китоб туҳфа шуд, вале ҳақиқат гуфта нашуд.»
Khurshed Sherali:
«Агар шумо намояндаи тоҷикон мебудед, бояд дар бораи амнияти кӯдакони муҳоҷир суол мегузоштед, на васф мекардед.»
Абдул Файзулло:
«Ин журналистика нест. Ин паст задани касб аст.»
Дилшод Муҳаммад:
«Ҳақиқатро нодида гирифтан — ҳамдастӣ бо зулм аст.»
Омар Амониён:
«Ин минбар метавонист минбари ҳақ бошад, аммо ба саҳнаи хомӯшӣ табдил ёфт.»
Фозилҷон Бозоров:
«Ҳайфи номи журналист!»
Муҳаммад Саид Ризоӣ:
«Ин фоҷиа тасодуф нест. Муҳити нафрат чунин кушторҳоро ба вуҷуд меорад.»
Гулсара Чӯраева:
«Агар кӯдаки худатон мебуд, ҳамин тавр хомӯш мемондед?»
Ҷомеа аз мулоқот чӣ интизор буд?
Ҷомеа на муноқиша мехост, на шиор. Он эътирофи фоҷиа мехост. Як ҷумлаи равшан, ки нишон диҳад ҳаёти кӯдаки муҳоҷир ҳам арзиш дорад. Аммо ин ҷумла гуфта нашуд.
Ба гуфтаи ҷомеаи шаҳрвандӣ, хомӯшӣ интихоби сиёсист. Вақте журналист хомӯш мемонад, мардум худро ятим эҳсос мекунад. Вақте ҳақиқат гуфта намешавад, ҷиноят ҷасур мешавад.
Имрӯз ҷомеаи Тоҷикистон китоб намехост.
Имрӯз ҷомеа марказ намехост.
Имрӯз ҷомеа адолат мехост.
Хомӯшӣ дар баробари фоҷиаи кӯдак:
- шарм аст,
- хиёнат ба рисолати касбӣ аст,
- ва ҳамдастӣ бо зулм аст.
Журналистика бояд дар тарафи инсон бошад. Вақте ин тавр нест, ҷомеа ҳақ дорад пурсад:
ин намояндагӣ аз номи кӣ буд?
Шоҳиди ҳодисаи муҳим шудед?
Иттилоъ, акс ё видео фиристед — маводҳо махфона баррасӣ мешаванд.