Яке аз фармондеҳони собиқ, артиши Исроилро муттаҳам карда бо мудохила накардан дар ҳамлаҳои шаҳракнишинони исроилӣ ба фаластинён дар Каронаи Бохтарӣ, воқеъан дар “ҷинояти ҷангӣ” мушорикат кардааст.
Амиром Луин қаблан фармондеҳии шимолии артиши Исроил ва муовинати МОССАД, сервиси амнияти хориҷии Исроилро ба ӯҳда доштааст.
Луин дар гуфтугӯ бо радиои давлатии Исроил, вазъияти сарзаминҳои ишғолии Фаластиниро “опортоиди (табъизи наҷотӣ) мутлақ” тавсиф кард ва ба унвони намуна, вазъияти ҳоким бар шаҳри Ал-Халилро мушобеҳи сиёсатҳои табъизомези Олмони нозӣ донист:
“Дар Ҳебрлан (Ал-Халил), ки қадам бизанед, хиёбонҳоеро хоҳед дид, ки арабҳо наметавонанд дар он роҳ бираванд, дуруст монанди он чи дар Олмон иттифоқ афтод.”
Луин дар ин мусоҳиба, ки рӯзномаи “Иерусалим пост” ҳам онро муфассал мунъакис кардааст гуфт гурӯҳе “мутаассиби мазҳабии ҷинояткор” аз Бинямин Нетаняҳу, нахуствазири Исроил, суистифода мекунанд:
“Ман бо ин гуфтаҳо барои фаластиниҳо дилсӯзӣ намекунам, ман дилам барои худамон месӯзад, ки бо ин иқдомот дорем худамонро аз дарун мекушем. Беби (Бинямин Нетаняҳу) дар ин ҷо шикаст хӯрдааст. Ў муҷримонеро дар самтҳои муҳим ва калидӣ қарор додааст, ки дар як кишвари мутамаддин, бояд пушти милаҳои зиндон бошанд.”
Аммо ҳушдор нисбат ба “опортоид” ва “ҷинояти ҷангӣ” танҳо ба изҳороти ин генерали собиқи артиши Исроил маҳдуд намешавад.
Ба гузориши расонаҳои Исроил, душанбеи гузашта сухангӯи артиш ҳам хушунати шаҳракнишинони исроилӣ бо фаластиниҳои Каронаи Бохтарии ишғолиро “терроризм” хонда буд.
Адмирал Данил Ҳагари гуфта буд набояд шаке дошт “ҷиноят ва терроре”, ки миллигароёни ифротӣ эҷод мекунанд, шаҳрвандони фаластиниро, ки нақше дар фаъолиятҳои шабҳинизомӣ надоранд ба самти “террор” савқ медиҳад ва ҳушдор дода буд, ки бояд ба ин мавзӯъ расидагӣ кард.
Гузориш шуда раиси ШИНБАТ, Созмони амнияти дохилии Исроил ҳам дар бораи иқдоми яҳудиён ба “террор” ҳушдор дода буд ва гуфта буд ин боис мешавад фаластиниҳо ҳам даст ба террор бизананд.
Баъд аз ин ҳушдор буд, ки тақрибан даҳ рӯз пеш шаҳракнишинони яҳудӣ ба рустое ҳамла карда ва як ҷавони 19 солаи фаластиниро куштанд. Ду исроилӣ дар ин робита дастгир шудаанд.
Афви байналмилал, Дидабони ҳуқуқи башар ва Бутсилим, як ниҳоди ҳуқуқи башарии исроилӣ ҳам дар гузоришҳои худ сиёсатҳои давлати Исроил дар қиболи фаластиниҳоро мушобеҳи “низоми опортоид” тавсиф кардаанд.
Франческо Албанезе гузоришгари вижаи Созмони милал дар умури сарзаминҳои ишғолии фаластинӣ ҳам гузориши ахири худ ба Шӯрои ҳуқуқи башари Созмони милал, манотиқи ишғолиро “зиндони боз” ва мушобеҳи “опортоид” тавсиф карда буд.
Вокуниши Амрико ва гурӯҳҳои ҳуқуқи башарӣ
Вашингтон тозатарин ҳамалоти шаҳракнишинҳои яҳудӣ ба фаластиниҳоро ба унвони “терроризм” ва бо лаҳни тунд маҳкум кардааст.
Ба гуфтаи нозирон ба назар мерасад лаҳни тунди давлати Амрико нишонаи афзоиши сархӯрдагӣ аз мавозеъи давлати рости ифротии Исроил аст.
Гурӯҳҳои ҳуқуқи башарӣ муддатҳост мегӯянд хушунат бо фаластиниҳо ба хусус дар Наблус ва Ҳавара дар ҷойе шакл мегирад, ки давлат ин хушунатҳоро маҳкум намекунад, аз ҷумла дар ҳамлаи ахир ба Ҳавара, ки гурӯҳе аз шаҳракнишинони исроилӣ бо милаҳои оҳанӣ ва санг соатҳо даст ба ғорату тахриб заданд ва сохтмонҳо, худравҳо ва дарахтонро ба оташ кашиданд.
Фаъолони ҳуқуқи башар мегӯянд аносири қудратманди рости ифротӣ дар давлати Исроил, ки ҳомии густариш шаҳракҳои яҳудинишин ҳастанд, хушунат бо фаластиниҳоро ташдид кардааст.
Полиси Исроил мураттаб мегӯяд, ки дар бораи ин парвандаҳо таҳқиқ мекунад вале нозирон мегӯянд ин фақат намоише барои татҳир кардан аст.
Хушунати шаҳракнишинони исроилӣ бо фаластиниҳо дар Каронаи Бохтарии ишғолӣ дар давлати ахири Бинямин Нетаняҳу шиддат гирифтааст. Ин давлат яке аз ифротитарин давлати Исроил ба шумор меравад ва бархе вузарои муҳимми он борҳо изҳороти зиддиисломӣ ва зиддиарабӣ кардаанд, ки бо интиқоди дохилӣ ва байналмилалӣ мувоҷеҳ шудааст.
Аз ҳамон ибтидо нигаронии дохилӣ ва байналмилалӣ вуҷуд дошт, ки ташкили чунин давлате боиси шӯълавар шудани даргирӣ бо фаластиниҳо, латма хӯрдан ба дастгоҳи қазоӣ ва маҳдуд кардани ҳуқуқи ақаллиятҳо хоҳад шуд аммо Нетаняҳу қавл дода буд, ки думболи сулҳ бошад ва аз ҳуқуқи маданӣ муҳофизат кунад.