Укроин мегӯяд, ки Русия амалан дастрасии ин кишвар аз тариқи баҳр ба берунро масдуд кардааст. Ин дар ҳолест, ки Русия барои як манёври баҳрӣ дар тӯли ҳафтаи оянда омода мешавад.
Дмитрий Кулеба вазири хориҷаи Укроин гуфт, ки дастрасии ин кишвар ба Баҳри Азов комилан садгузорӣ шуда ва нерӯҳои Русия дастрасии ин кишвар ба Баҳри Сиёҳро ҳам тақрибан ба таври комил қатъ кардаанд.
Манёврҳои баҳрии Русия ҳафтаи оянда дар ин ду баҳр дар ҷануби Укроин анҷом хоҳад шуд. Русия бо ишора ба анҷоми озмоишҳои мушакӣ ва тӯпхонаӣ ҳушдорҳои соҳилӣ содир кардааст.
Вазорати хориҷаи Укроин гуфт, ки “вусъати бесобиқаи маҳалли манёврҳо киштиронӣ дар ҳар ду баҳрро амалан ғайри мумкин мекунад” ва Алексей Резников вазири дифоъи ин кишвар дар твитте навишт, ки обҳои байналмилалии ин ду баҳр тавассути Русия масдуд шудааст.
Ҳамзамон сафорати Амрико дар Укроин дар твитте навишт, ки “Русия ба баҳонаи тамринҳои низомӣ ҳақи ҳокимияти баҳрии Укроинро тазъиф мекунад, озодии киштиронӣ дар баҳрҳои Сиёҳ ва Азовро маҳдуд мекунад ва тараддуди баҳриро, ки барои иқтисоди Укроин зарурӣ аст халалдор мекунад.”
Ҷо Байден, раисҷумҳури Амрико, рӯзи панҷшанбе дар мусоҳибае бо шабакаи “NBC” шаҳрвандони амрикоии боқимонда дар Укроинро тарғиб кард онҷоро тарк кунанд ва афзуд, ки ӯ барои хориҷ кардани онҳо дар сурати ҳамлаи Русия нерӯ эъзом нахоҳад кард.
Ӯ гуфт, ки “мо бо яке аз бузургтарин артишҳои ҷаҳон рӯ ба рӯ ҳастем” ва афзуд, ки авзоъ мумкин аст ба суръат “девонавор шавад”.
Ӯ гуфт, ки агар амрикоиҳо ва русҳо шурӯъ ба тирандозӣ ба сӯи ҳам кунанд як ҷанги ҷаҳонии дигар шурӯъ хоҳад шуд.
Аз замоне, ки Русия дар соли 2014 шибҳи ҷазираи Кримро ба хоки худ мунзам кард таниши баҳрӣ миёни Русия ва Укроин боло будааст. Русия дар соли 2018 се қаиқи нерӯи баҳрии Укроинро забт кард.
Ҳамзамон раҳбарони се кишвари ҳавзаи Балтика яъне Эстония, Латвия ва Литва аз аъзои Созмони паймони Атлантики шимолӣ (НАТО) хостаанд ҳимояти низомии худро дар шарқи Аврупо афзоиш диҳанд.
Кая Каллас ва Кристианис Каринш, нахуствазирони Эстония ва Латвия, ва Гитонас Ноздо, раисҷумҳури Литва барои музокира бо Олоф Шолтс, садриаъзами Олмон ба Берлин рафтаанд.
Шолтс вазъияти ҷориро “бисёр душвор” хондааст. Дигар раҳбарони ғарбӣ низ нисбат ба хатароти манёврҳои низомии бузурги Русия дар Беларус ва дигар манотиқ ҳушдор додаанд.
Маскав мегӯяд қасди ҳамла ба Укроинро надорад ва Владимир Путин, раисҷумҳури Русия дар ҳоли омодасозии вокуниши худ ба пешниҳодҳои Амрико ва НАТО аст.
Пештар ва дар ҳоле, ки нерӯҳои Русия дар Беларус ва баҳри Сиёҳ дар ҳоли анҷоми манёври низомӣ буданд, Борис Ҷонсон, нахуствазири Бритониё дар мақари НАТО дар Брюссел ҳушдор дод, ки буҳрони Укроин эҳтимолан ба хатарноктарин нуқта худ расидааст.
Артишҳои Русия ва Беларус даст ба манёври муштараке бо ҳузури ҳазорон низомӣ ва таҷҳизоти пешрафта дар хоки Беларус заданд. Баргузории ин манёвр дар ҳамсоягии Укроин дар шароити кунунӣ ба нигарониҳо доман задааст.
Ҷонсон дар мақари Созмони паймони Атлантики шимолӣ дар Брюссел гуфт “ҷанг як фоҷиаи комил хоҳад буд.”
Ӯ дар як конфронси хабарии муштарак бо дабири кулли НАТО изофа кард, ки Ғарб хати машйи боздорандагии шадид ва дипломосии сабр дар пеш гирифтааст.
Йнес Столтенберг, дабири кулли НАТО ҳам ҳушдор дод, ки таҳоҷуми тозаи Русия ба Укроин ба ҳузури бештари ин Созмон, на камтари он, мунҷар хоҳад шуд.
Фаронса манёврҳои низомии Русияро як “жести хашин” тавсиф кард. Укроин ҳам онро талоше барои “фишори равонӣ” хонд.
Ба гузориши вазорати дифоъи Русия, генерал Валерий Герасимов, раиси ситоди кулли артиши ин кишвар дирӯз барои назорат бар тамринҳои низомии муштарак ба Беларус рафт.
Бар асоси ин гузориш, воҳидҳои муташаккил аз сӣ ҳазор нафар ҳамроҳ бо таҷҳизоти дигар, аз ҷумла ду гардони сомонаи мушакии замин ба ҳавои АС-400 ва теъдоде ҳавопаймоҳои низомии Русия, дар ин манёвр ширкат карданд.
Вазорати дифоъи Русия гуфтааст, ки “ҳавопаймоҳои ҷангандаи зиёде” ба Беларус мунтақил шудаанд. Ин бузургтарин ҳузури низомии Русия дар Беларус аз замони фурӯпошии Иттиҳоди ҷамоҳири Шӯравии собиқ аст.
Тасовири моҳвораии интиқоли миқдори қобили таваҷҷуҳе сахтафзорҳои размӣ ба марзи Беларус бо Укроинро нишон медиҳад. Беларус, мисли Укроин, аз ҷумҳуриҳои ташкилдиҳандаи Шӯравии собиқ буд, ки бо фурӯпошӣ ин кишвар мустақил шуд.
Александр Лукашенко, раисҷумҳури Беларус, аз муттаҳидони наздики Владимир Путин аст.
Марзи Беларус то Киев, пойтахти Укроин, ҳудуди 210 километр фосила дорад. Ин ду макон бо як бузургроҳ ба ҳам муттасиланд. Манобеъи ғарбӣ аз Беларус ба унвони нуқоти оғози ҳамлаи эҳтимолии Русия ба Укроин ном бурданд
Давлати Амрико манёври Русия ва Беларусро омили “афзоиши таниш” дар буҳрони ҷорӣ дар минтақа хонда ва Ҷен Сакӣ, сухангӯи Кохи сафед, гуфтааст, ки ин тамрини низомиро “бештар иқдоми ташдидкунанда ва на коҳишдиҳандаи таниш” медонад
Дар муқобил, сухангӯи дафтари раёсати ҷумҳури Русия онро “иқдоми ҷиддӣ” барои таҳкими иртиботи ду кишвар тавсиф карда ва гуфтааст, ки ин манёвр дар ҳоле баргузор мешавад, ки “ду кишвар бо таҳдидҳои бесобиқае рӯ ба рӯ ҳастанд.”
Лиз Террас, вазири хориҷаи Бритониё, рӯзи панҷшанбе дар Маскав бо Сергей Лавров ҳамтои руси худ дидор кард. Ў гуфт, ки агар Русия дар бораи истифода аз дипломосӣ барои хунсо кардани буҳрон ҷиддӣ аст, бояд нерӯҳои худро аз марзи Укроин дӯр кунад.
Лавров дар муқобил гуфт, ки аз ин гуфтугӯ маъюс шуда, ва хонум Террасро ба бетаваҷҷуҳӣ ба нигарониҳои Русия муттаҳам кард.
Маскав мегӯяд наметавонад бипазирад, ки Укроин — аз ҷумҳуриҳои собиқи Шӯравӣ — як рӯз ба паймони низомии НАТО мулҳақ шавад.