Раҷаб Таййиб Урдуғон дар дидор бо Ҷо Байден дар ҳошияи нишасти сарони НАТО дар Вилнюс гуфт Туркия “раванди ҷадиде”-ро дар равобит бо Иёлоти муттаҳида оғоз хоҳад кард.
Расонаҳо ва таҳлилгарони Туркия ин изҳороти Урдуғонро ба унвони нишонае аз чархиш ба самти Ғарб тафсир кардаанд.
Ӯ пеш аз гуфтугӯ бо Ҷо Байден гуфт: “замони он расидааст, ки музокирот дар сатҳи риёсатҷумҳурӣ мутобиқ бо механизми роҳбурдӣ байни Анқара ва Вашингтон анҷом шавад”, ва афзуд, ки “дидорҳои қаблии онҳо монанди ҷаласоти муқаддамотӣ буд ва акнун мо шоҳиди оғози як раванди ҷадид ҳастем”.
Расонаҳои тарафдори давлат пӯшиши густурдае ба изҳороти Урдуғон доданд ва титри рӯзномаи “Миллат” ин буд: “паёмҳои гарми Урдуғон ва Байден. Саҳифаи ҷадид дар равобит.”
Таҳлилгарон ҳамчунин ба дигар таҳаввулоти ахир монанди ҳимояти ошкори Урдуғон аз узвияти Укроин дар НАТО, бозгардонидани ҷангандаҳои “Азов”-и Укроин, ки хашми Русияро барангехт ва чароғи сабз нишон додан ба узвияти Суид дар НАТО пас аз беш аз як соли мухолифат, ишора кардаанд.
Таваҷҷуҳи таҳлилгарон ба “бозгашти Урдуғон ба Ғарб”
Расонаҳо ва коршиносон мӯътақиданд, ки тасмимоти ахири Туркия дар сиёсати хориҷӣ, бо вуҷуди солҳо мухолифат бо Иёлоти муттаҳида ва Иттиҳодияи Аврупо ба далели ихтилофи назар дар мавориди мухталиф, дар ростои манофеъи баландмуддати ин кишвар аст.
Аз ҷумла мавзӯъоте, ки бар равобити Анқара ва Ғарб таъсир гузоштааст, хариди сомонаҳои дифоъи ҳавоии АС-400-и Русия ва мутаоқиби он сарфи назар кардан аз барномаи F-35, бардошти гуногун аз гурӯҳҳое курд дар шимоли Сурия, чархиши гузоришшудаи Анқара ба самти Русия ва иддаои нақзи ҳуқуқи башар дар Туркия аст.
Тоҳо Оқил, сутуннависи муҳофизакори рӯзномаи “Қарор” навишт, ки охирин манёврҳои сиёсии Туркия намоди “бозгашти Урдуғон ба Ғарб” аст ва боз кардани дарҳои НАТО ба рӯйи Суид таҷассуми ин сиёсат аст.
Абдулқодир Салавӣ, коршиноси сиёсӣ, дар сутуне, ки дар веб-сайти рӯзномаи тарафдори давлати миллат мунташир шуд, навишт: “Ҷо (-и сиёсӣ) дар ҳол тағйир аст: Туркия ба чашмандози Иттиҳодияи Аврупо бозгаштааст.”
Отко Какирозер, намояндаи Ҳизби ҷумҳурихоҳи халқ, ки ҳизби аслии мухолифи давлат аст ба телевизиони ҳомии мухолифони халқ гуфт: “шунидани дубораи мавзеъи мутамоил ба Ғарб аз сӯи касоне, ки кишварро идора мекунанд муҳим аст зеро сиёсати хориҷӣ мубтанӣ бар нодида гирифтани комили Ғарб барои муддате … Туркияро дар мавқеияти душворе қарор медиҳад … Бо ин ҳол, ин (мавзеъи тарафдори Ғарб) чи қадар содиқона ва воқеъбинона аст?”
Бархе аз коршиносон ба думболи таҳлили далоили тасмимоти ахири Урдуғон буданд.
Дениз Зирек, сутуннависи “Сузко”, мутааллиқ ба опозисиони миллигаро, навишт, ки Анқара фаҳмида буд, ки равобити хуб бо Русия ва кишварҳои Халиҷи Форс ба раҳоии ин кишвар аз мушкилоти сиёсӣ ва молӣ кумаке накард.
Зирек бо баёни ин ки мувофиқат бо узвияти Суид дар НАТО ғайримунтазира набуд, гуфт: “бадеҳӣ буд, ки манофеъи баландмуддати Туркия, ки аз назари сиёсӣ ва молӣ дар вазъияти душворе гир афтодааст, эҷоб мекунад, ки дар меҳвари Аврупо-Атлантик бимонад.”
Муҳим Йилмаз, сутуннавис, ки барои веб-сайти хабарии мустақили Т-24 менависад, ҳис мекунад, ки Урдуғон аз тақозои Суид ҳимоят кард чун дигар наметавонист дар баробари “фишори байналмилалӣ” муқовамат кунад ва афзуд, ки изҳороти раисҷумҳур барои узвият дар Иттиҳодияи Аврупо содиқона набуд.
Йилмаз гуфт: “Урдуғон қасде барои пайвастан ба Иттиҳодияи Аврупо надорад …(ӯ) ба демократӣ шудан низ аҳамияте намедиҳад.” Ӯ афзуд, ки ривояти расонаҳои ҳомии давлат мабнӣ бар ин ки таъйиди тақозои Суидро як “пирӯзии дипломатик” медонанд, ҷудо афтодан аз воқеият аст.